Dil egitimi konusu gercekten beni dusunduren tek konu diyebilirim. Benim gibi yurt disinda dogum yapanlarin en buyuk sorunu sanirsam. Bu konuda cok kitap karistirdim, her kafadan bir ses cikiyor diyebilirim.
Oncelikle yurt disindaki annelerin baslica hatalarindan bahsetmek istiyorum ;
1) Kendisi dili az biliyordur. Cocuguyla o ulkenin dilini konusmaya calisir, dili gelissin diye. Cunku en guzel yoldur pratik yapmak icin.
2) Bazi annelerde duydum, ve katiyen dogru degildir. Cocugumla ingilizce ya da fransizca konusuyorum cunku okula basladiginda kendini dislanmis hissetmesin. BOYLE BIR DURUM YOKTUR. Cocuk isterse 11-12 yasinda o ulkenin dilini ogrenmeye baslasin, aksansiz konusur. Kaldiki 6 yasinda okula baslayan bir cocuk 4-5 ayda dili cozer.
3) Asagilik kompleksine girip cocugunu Turk camiasina sokmayanlarda var tabi.
Ornekler :
- Paris'te dil dersleri alirken Ozan isimli bir cocuk (30 yaslarindaydi ) bana gonullu hocalik yapiyordu. Kendisi 6 yaslarinda Fransaya gitmis ailesiyle, annesi fransizca ogrenmek icin onunla hic turkce konusmamis.
Sonuc : Ne o fransizca ogrendi ne de ben turkce (Ozan ).
- Burada ki komsumuzun kizi 4 yasinda. Normalde 4 yasinda bir cocuk bulbul gibi konusmali. Cocuga bebeklikten itibaren hem turkce, hem kurtce hemde ingilizce konusmuslar. Sistematik bir sekilde degil ama oyle gelisi guzel.
Sonuc : Turkceyi ve kurtceyi anliyor. Kurtceyi hic konusmuyor bir iki kelime disinda, turkceside benimle gelisti, ama ingilizce aksanli turkce konusuyor. Ingilizcesi perfect.
-Yegenim Achilles, 4 bucuk yasinda, turkcesi cok duzgun, gecen 8 aydan beri krese basladi, fransizcasida super. Sanliydi cunku krese gec basladi, cevresinde sadece turkce konusuyorlardi, televizyon hersey turkceydi. Ama fransizca konusmayi seciyor simdi.
-Uzaklardan kuzenim (adini unuttum ) almanyaya gelin gitti, Fransa'da dogup buyudu. Evlendigi adamda Almanya'da dogmus. Kiz cocuklarla sadece fransizca konusuyordu, baba sadece turkce, kresdede almanca.
Sonuc: 3 dilide konusuyorlar, anliyorlar, fransizcalari ve almanlari ana dil seviyesinde. Sanirim annenin daha cok cocuklarla olmasindan dolayi.
Tasalar, eksiklikler :
- Cihan'in ana dilini ogrenmesi en buyuk isteyim. Bu yazdiklarimi, ona hamileyken 6.haftadan itibaren tuttugum gunlugu okumasini, hislerimi anlamasini cok istiyorum. Ama cevremde o kadar cok ornek varki, cocuk ana dilini iyi ogrenemiyor.
- Hadi Paris'te olsak cok sansli olacakti. Dernekler vardi, turkce derslere katilirdi. Ama burada boyle birsey yok. Tek tesellim Vahap'in ogretmen olmasi. Yani Turkiye'deyken. Cihan'a Turkce okuma ve yazmayi Vahap ogretmeli.
- Aradaslarimin cocuklarindan hic biri ne okuyor ne de yaziyor.
- Ve tabi diger hussusta cagimizin kadina dayattiklari : oku, adam ol, para kazan, kocana bagimli kalma... Vahap okadar kiziyorki bu dusunceye, insan okumak istedigi icin okumali, kocana bagimli olma kendi parani kazan, bencillik olarak goruyor. Senin okumani maslek sahibi olmani tabiyki isterim diyor, ama ben hayatimi paylastigim bir insanin bu zihniyette olmasini istemem diyor. Hatta daha ileriye gidiyor, ve diyorki, toplumumuzda erkek calisir evini gecindirir. Bati da bu olay yoktur. Kadin da calismali. Tek ortak paylastiklari sey yataklaridir. Hesap numaralari dahi ayri.
Ozellikle Kanada'ya evlenipte gelen, ve burada meslek egitimi alip para kazanmaya baslayan kadinlarda degisim farkettigini soyledi. Kocalarini kucuk gormeye basliyorlarmis. Benim param senin paran ayrimina giriyorlarmis. Yine konuyu dagittim. Tamam kaldigim yerden alayim, iste bu nedenle Cihan'i daha bebekken krese verecegiz. Ve gunun buyuk bir cogunlugunu orada gecircegi icin, ingilizceyi cok kucukken konusacaklar yaninda.
Gelelim ikinci mevzuya, Cihan fransizca da ogrensin istiyorum. Gercekten guzel bir dil, hele Kanada'da fransizca bilmek bir ayricalik. Mesela bizim fransiz fakultesinden mezun olup ogretmenlik yapanlar alberta universitesinin ingilizce bolumunden mezun olup ogretmenlik yapanlardan daha fazlaymis oran olarak.
Simdi Cihan'la sadece turkce konusuyoruz. Ona hikaye okkudugumda fransizca okuyorum. Ama cok slk degil. kulak dolgunlugu olsun diye. Asla iki dili karistirim soylemiyorum. Mesela je t'aime askim ( seni seviyorum askim ) tarzinda. Ama izlenimim dogru mu emin degilim.
Ve tabi Cihan'in generation'u kotu bir generation oldu ( ben bile dogru durust yazamiyorken cocuga nasil duzgun konusmasini ogretecegim) . Su anda Almanya'da ki kuzenlerimin 4 cocuklari var, Fransa'dakinin Achilles ve ikinci yolda. Ve Cihan. Dusunsenize uc farkli dil. Almanyadakilerin turkcelerinden emin degilim cunku kuzenlerim orada dogup buyuduler. Onlar icin almanca ana dil. Simdi bu cocuklar yarin obur gun bir araya geldiklerinde hangi dili konusacaklar. Cihan cok sansli ingilizce evrensel bir dil oldu :) Turkce konusmalilar tabi...
Neyse cok uzattim.
Herturlu fikre acigim. Deneyimlerinizi yasadiklarinizi paylasabilirsiniz.
9 yorum:
ah Gülo'm: koyun can derdinde kasat et derdinde misali.. fransızca masal fikrine bayıldıımmmmmm! bence arada başka dille konuşmanın sakıncası yok.hatta faydası var. aşina oluyor ve ufku genişliyor. Selim in dillere merakı bence bundan
benimde en buyuk korkum:(malesef durum burdada farksiz deil cogu turk cocuk turkceyi y konusamiyor konusanda okuma yazmasi berbat durumda.nette gezinirken bi kac bilgiye rastlamistim
mesela iki ve coklu dille buyuyen cocuklarin daha gec konustuklari ve mumkunse ailelerin ilk basta anadile daha cok egilim gostermesi gerektigi gibi cunku anadilini ne kadar duzgun konusursa ikinci bi dili daha iyi ogrendigini yaziyordu hollandadaki bikac sitede nekdar dogru bilemiyorum?benim oglumda 2 yas 9 aylik ve hala tam cumle kurmasada konusuyor ama suanda oyun grubunada gittiginden iki dilden birden konusuyo mesala anne bak yerine anne kijk gibi:)bakalim ins turkcesi duzgun olur:)
ahh deli annen oyle deme :) ben cocuga kendi dilimde bagircam ama o anlamayacak :(( what did you say, mammy diyecek :))
pinar : amin diyim. bende duydum konusmaya gec baslama olayini.
Eşimin yeğenleri hepsi yurtdışında ve türkçeleri berbat. Şimdi ben kızımla türkçe konuşuyorum. Kızım kreşte ing. de öğreniyor. basit cümlelere başladık. arapça da duyuyor, almanca da. bu çocuk nasıl bişey olur bilmiyorum.
ya bence yurtdışında yaşayınca o dili zaten öğrenecektir. kaçışı yok. anadile ağırlık verilmeli
Taze Anneciğim karşı komşum Yabancı Diller Bölümünde İngilizce öğretim görevlisi kızı şuan 3 yaşında. Doğdu andan beri bebeğiyle ingilizce konuşuyor kendi aralarında türkçe tabi. Deniz şuan her iki dili de konuşamıyor diyebilirim. her ikisini de çok iyi anlıyor ama konuşamıyor.
Dil konusunda biz sıkıntılıyız çünkü eşimin de benim de kötü. İda'ya kreşte öğretiyordum kelime düzeyinde hala milk ısıt anne der:) Yaz okulunda ingilizce ağırlıklı bir yere kayıt ettirmiştik. Ama şuan halen ODTÜ de çalışan bir arkadaşımız devamlılık olmazsa sonucun iyi olmayacağını devlet okullarında 4.sınıfta yabancı dil eğitimine başlandığını ikisi birlikte yürürse işe yarayacağını söyledi.
Sizin durumunuz farklı tabi.Ama birkaç dili aynı anda kullanan çocukların geç konuştuğunu hem duyuyorum hem de bizzat görüyorum komşumdan.
İda çok erken konuştu ve hala susmuyor:) Hiç al bak mama, vs gibi çocuksu kelimeler kullanmadık hep kucağıma alıp yüzüne gözlerinin içine baka baka tam yetişkinle konuşur gibi konuştum.
Ana dilini iyi ogrenememis cocuk, bir baska dili de iyi ogrenemez. Ingilizceyi ya da icinde yasadigi toplumun dilini nasilsa ogrenecek. O yuzden biz hep ama hep Turkce konustuk evde. Simdi ingilizce ogrenmeye basladi okulda. Turkcesini canli tutabilmek icin de her gun duzenli Turkce kitap okumasini saglamak iyi olur sanirim, ilerisi icin :)
Bir arkadasim yillar once genc bir adamla tanisiyor Londra'da. Cok guzel, Istanbul Turkcesi ile konusan bir adam. Yari Turk-Yari Ingilizmis. Ingiltere'de dogup buyumus :) Annesi Turkmus ve ogluna, hic kimsenin aksini dusunemeyecegis ekilde Turkce ogretebilmis. Demek ki oluyor dedim ve bu konuda baska hic bir seyi aklima getirmedim su ana kadar. Insan neye konsanstre olursa ona egiliyor. Olumsuz ornekleri dusunme bile.
Kucik Mucizem : Eger yaninda surekli o dillerden konusulunuyorsa, cocuk anliyor ama konusamayabiliyorda.
Nehir Ida : Tam olarak anlayamadim, Deniz turkceyide mi konusamiyor? Nehir ben inanmassin 4.siniftan itibaren ingilizce ogrendim, o zamanlarda super liseydi, 1 yil hazirlik okudum, fransadada devam ettim. Ama buraya geldigimde ingilizcemin okadar yetersiz oldugunu anladimki. Benim tavsiyem, kardeslerimede soyledim, eger durum olayi fena degilse tabi, 1 yillik echange programlari var, cocugun bir yilligina bir ailenin yanina gidiyor, varya dili acayip ogreniyorlar. Benim arkadasim gitti o sekilde, kiz 1 yilin sonunda TOEFL sinavini gecti.
Anne ve Bebisi : hepsi cok dogru bizde evde hep turkce konusuyoruz ama iste televizyon hep ingilizce, birde cihan ocakta krese baslayacak yani 4 bucuk aylikken gunun butun bir bolumu orada gececek. Bilmiyorum sanki turkcesi kotu olacak gibi bir hisse kapiliyorum
sevgili taza anne,
benim bebegim malta`da dogdu ve 6 ayina kadar turkcenin disinda surekli ingilizce duydu.o 6 aylikken biz guney amerikaya geldik.ulkenin ana dili ispanyolca.evde devamli turkce konusuyoruz bebegimle,suanda tan 2,5 yasinda ve 5 aydirda krese gidiyor.konusmasi bana gore yasitlarinin seviyesinde degil,akil danistigimiz psikolog farkli dillerin icinde yasayan bebeklerin gec konusmasinin normal oldugunu soyledi.biz onunla turkce konusmaya devam ediyoruz ama o tum gun kreste ispanyolca duydugu icin maalesef ispanyolca konusmayi tercih etti,ana dilini cok iyi anliyor ama sinirli sayida kelimeyi kullaniyor,cogunlukla ispanyolcayi kullanmaya basladi.psikolog anadili kullanimi icin baski yapmamamiz soyle .simdi bebegim iki dili tam olarak anliyor ama maalesef ispanyolca konusuyor
sevgilerimle
tijen
Merhaba Tijen, sanirim cihanda oyle olacak. Anlayacak ama konusma dili olarak ingilizceyi sececek. Ben anne olarak gorevimi yerine getirecegim. Ona turkce hikaye kitaplari okuyacagim anlamaya basladigi zamandan itibaren.
Yorum Gönder